احسان(نیکی در برابر بدی)
حدیث:
قال رسول الله(ص):صِل مَن قَطَعَک و اَحسِن مَن اَساءَ اِلیکَ و قُل اَلحَقَّ وَ لَو عَلی نَفسِکَ۱
پیامبر اکرم(ص):میفرمایند: با هر کس که از تو برید پیوندگیر،نیکی کن به کسی که به تو بدی کرد و حرف حق را بگو اگر چه به زیان تو باشد.
آیه:
نیکی و بدی یکسان نیست(بدی را با نیکی)و با آنچه خود بهتر است دفع کن،پس ناگاه(خواهی دید)همان کسی که میان تو و او دشمنی است،گویی دوستی گرم و صمیمی است۲
نیکی در برابر بدی
از جمله خصلتهای متعالی و عالیترین تجلیات روح انسانی،نیکی در برابر بدی میباشد.صفتی برتر و بالاتر از عفو و گذشت که همواه در آیات و روایات معصومین(علیهم السلام)مورد تأکید قرار گرفته است.اثر شگفت انگیز و معجزه آسای این کرامت اخلاقی نا آنجاست که سحت ترین دل ها را میتوان به وسیله ی این صفت تحت تأثیر قرار دارد.نیکی در برابر بدی های دیگران باعث میشود فرد خطاکار،خود را به خاطره سوء رفتارش مورد ملامت و سرزنش وجدان قرار دهد.سیره ی عملی اولیای الهی در طول حیات پر برکتشان،همواره این گونه بوده که افرادی که نسبت با آنان مرتکب خطا و سوء رفتار میشدند،نه تنها از ناحیه ی آن حضرات عکس العمل متقابلی مشاهده نمیکردند،بلکه مشمول محبت و رافت بی دریغ آن بزرگواران میشدند در حالی که قدرت برای انتقام در اکثر موارد فراهم بوده است.
داستان:
مرد شامی و امام حسن مجتبی(ع)
روزی امام حسن مجتبی(ع) از راهی عبور میکردند .مرد شامی،متأثر از تبلیغات مسموم معاوبه،وقتی با حضرت روبرو شد،با گفتن سخنان ناروا به آن مظلوم ،جسارت فراوان کرد.
امام حسن (ع)بدون اینکه این که به گفتهای ناشایست او اعتنا کنند به سوی آن مرد رفت و با تبسم به او فرمودند:گمان میکنم در این شهر غریب هستی و دچار اشتباه شدی!اگر ر خواست رضایت نمایی از تو خشنود میشوم،چناچه تقاضای کمک کنی از تو دریغ نخواهم کرد،اگر راه گم کرده ای نشانت میدهم و چناچه وسائل سنگینی داشته باشی اسباب و اثاثیه ات را به منزل میرسانم و اگر گرسنه ای تو را سیر میکنم.آن مرد با دیدن این کردار کریمانه گریست و گفت:شهادت میدهم که تو خلیفه ی خدا بر روی زمین هستی و خدا بهتر میداند که رسالتش را در کجا قرار دهد.تو و پدرت مبغوض ترین مردم نزد من بودید اینک محبوب ترین خلق در نظرم هستید.از آن پس مرد شامی در زمره ی معتقدان به ولایت آن امام مظلوم(ع) قرار گرفت.۳
۱-من لا یحضره الفقیه،ج۴،ص۱۷۷
۲-سوره فصلت،آیه ۳۴
۳-بحار الانوار،ج۴۳،ص۳۴۴
