آموزش وضو گرفتن برای کودکان دختر
وضو یکی از عبادات اسلامی است که قبل از انجام نماز و برخی دیگر اعمال عبادی انجام می‌شود. وضو به معنای پاکسازی و تطهیر بدن از نجاسات است و در قرآن کریم و حدیث شریف به اهمیت آن اشاره شده است. وضو شامل مراحل مختلفی است که بطور خلاصه شامل شستن دست‌ها، شستن دهان و بینی، شستن صورت، شستن دست‌ها تا مچان، مسح سر و گردن و شستن پایان تا مچان می‌شود.
نماز نیز یکی از پنج رکن اسلام است و به عنوان رابطه مستقیم بین بنده و خداوند در نظر گرفته می‌شود. نماز در زمان‌های خاص و با رعایت شروط خاص انجام می‌شود و هر نماز شامل رکعات و سوره‌های مخصوصی است. نماز با وضو صحیح اجرا می‌شود و در صورت عدم وضو صحیح، نماز باطل محسوب می‌شود.
وضو و نماز دو عبادت مهم در اسلام هستند که به مسلمانان توصیه شده است که آن‌ها را به صورت منظم و صحیح انجام دهند. این دو عمل عبادی نقش مهمی در تقویت ارتباط بین انسان و خداوند دارند و به عنوان روشی برای تطهیر روح و جسم از نجاسات و گناهان در نظر گرفته می‌شوند. به همین دلیل، مسلمانان به منظور حفظ تقوا و پایبندی به دین، به انجام وضو و نماز با دقت و اخلاص بالایی توجه می‌کنند.
آداب وضو گرفتن
وضو یکی از عبادات مهم در اسلام است که به مسلمانان واجب است قبل از انجام نماز و برخی اعمال دیگر. آداب وضو گرفتن نیز بسیار مهم است و باید به آن توجه شود تا وضو صحیح و قابل قبول باشد. در ادامه به برخی از آداب وضو گرفتن اشاره خواهیم کرد:
۱. تنظیم نیت: قبل از شروع به وضو گرفتن، باید نیت کرد که این عمل را به خاطر خدا انجام می‌دهید و به منظور پاک شدن برای انجام عبادات است.
۲. شروع با بسم الله: هنگام شروع وضو، باید با خواندن “بسم الله” آغاز کرد.
۳. پیروی از ترتیب: وضو باید به ترتیب صورت گیرد، یعنی ابتدا دست‌ها، سپس دهان و بینی، سپس صورت، سر، گوش‌ها، پاها و در آخر آب روی سر.
۴. تکرار هر عضو: هر عضو باید سه بار شسته شود، مگر در موارد خاص که فقها اجازه داده‌اند.
۵. عدم تبذل: در هنگام وضو گرفتن، باید با مقدار کمتری از آب استفاده کرد و بیش از حد آب را تلف نکرد.
۶. عدم گمان و شک: هنگام وضو گرفتن باید به خاطر داشت که عمل به دقت و بدون شک و گمان انجام شود.
۷. تشکر و صلوات: پس از پایان وضو، مومن باید خدا را شکرگزار باشد و صلوات بفرستد.
۸. حفظ وضو: باید سعی کرد که وضو را حفظ کرده و در همان حالت پاک قرار داد.
به عنوان مسلمان، وضو گرفتن را به عنوان یک فرصت برای پاک شدن جسم و روح خود در نظر بگیرید و این فرصت را با آگاهی و تمام قلب به خدا اختصاص دهید.
آموزش وضو به کودکان پیش‌دبستانی
در برخی خانواده‌ها این نگاه وجود دارد که بهتر است کودکان از خیلی زود بدانند باید چطور وضو بگیریم. در این خانواده‌ها، کودکان از وقتی هنوز راه رفتن را بلد نیستند، کودکان یاد می‌گیرند وقتی پدر یا مادر آماده‌ی عبادت می‌شود، با سینه‌خیز خود را به سجاده و مهر برسانند و در این کار به تصور خود با آن‌ها شریک شوند. آن‌ها ابتدا مدت‌ها دوست دارند با مهر و تسبیح و … بازی کنند و کم‌کم یاد می‌گیرند که حرکات مادر یا پدر را تقلید کنند. آن‌ها زودتر از بچه‌های دیگر یاد می‌گیرند که باید چگونه وضو بگیریم و نماز بخوانیم. برای این کودکان ابتدا فقط حرکات نماز جالب است اما به تدریج وضو گرفتن را نیز متوجه می‌شوند و می‌خواهند بدانند چه‌طوری وضو بگیریم؟
در مقابل در برخی خانواده‌ها نیز این عقیده وجود دارد که اجازه دهند خود کودک پس از عقل‌رس شدن سراغ این کار بیاید و می‌گویند ماندگاری آموزش وضو و نماز در این حالت بیشتر است.
معتقدان به هر دو روش، دلایل و منطق خود را دارند. اما به هر حال در برنامه‌ی آموزش رسمی کشور این کار از نخستین مرحله‌ی آموزش کودکان شروع می‌شود و شروع آموزش وضو به کودکان پیش‌دبستانی‌ست.
مراحل وضو گرفتن
- نیت
- شستن صورت
- شستن دست راست
- شستن دست چپ
- مسح سر
- مسح پای راست
- مسح پای چپ
نحوه وضو گرفتن
۱ – نیت
برای وضو نیز به مانند نماز ابتدا باید نیت وضو داشته باشیم. یعنی قصد وضو گرفتن برای انجام فرمان خدا و تقرب به خداوند را داشته باشیم.
البته لازم نیست حتما بصورت کلامی گفته شود که وضو میگیرم قربه الی الله. همین که از ذهن خود نیت را بگذرانید، کفایت میکند.
۲ – شستن صورت
در این مرحله با دست راست مقداری آب به صورت زده و از محل رشد مو در پیشانی تا تا انتهای چانه و گردی صورت( از بالای صورت به پایین) را میشوییم.
۳ – شستن دست راست
با دست چپ به بالای آرنج دست راست خود آب ریخته (از بالا به پایین) و از آرنج تا سر انگشتان دست راست را میشوییم.
مستحب است که آقایان آب را از پشت آرنج ریخته و دست را بشویند و خانم ها از جلو آب ریخته و بشویند. البته این عمل مستحب است و در صورت عدم رعایت آن، مشکلی در صحت وضو ایجاد نمیکند.
۴ – شستن دست چپ
به مانند مرحله قبل این بار با دست راست از آرنج تا سر انگشتان دست چپ را از بالا به پایین میشوییم.
توجه: به هنگام شستن صورت و دست ها باید توجه داشته باشیم که این شستشو از بالا به پایین انجام شود. اگر برعکس از پایین به بالا، یعنی از انگشتان تا آرنج بشوییم، وضو باطل بوده و نماز با آن وضو صحیح نیست.
۵ – مسح سر
با رطوبتی که از مراحل قبل روی دستانمان باقی مانده، با انگشتان دست راستمان از بالای سر تا کمی پایین تر مسح می کشیم.
در این مرحله به این نکته بهتر است توجه شود که لازم نیست آب در مسح سر بر پوست سر برسد و یا حتما مستقیما بر پوست سر کشیده شود. اگر بر قسمت انتهایی موها هم کشیده شود، وضو صحیح بوده و کفایت میکند. ولی اگر موهای سر به اندازه ای بلند باشند که روی صورت ریخته شوند و یا موها از قسمتی از سر در قسمتی دیگر از سر قرار بگیرند، مانند خانم ها که اکثرا دارای موهای بلندی هستند، باید فرق سر را باز کرده و مسح را روی پوست بکشند.
۶ – مسح پای راست
با دست راست و رطوبتی که از قبل مانده از سر انگشتان پای راست تا مفصل مسح میکشیم.
۷- مسح پای چپ
مرحله قبلی را با دست چپ و بر روی پای چپ انجام میدهیم.
نکته مهم: هنگام مسح سر و پاها، باید محل مسح حتما خشک باشد. برای مثال اگر تازه موهای سرتان را شسته اید و خیس هستند یا دارای رطوبت ملموسی هستند، نمیتوان بر روی آن مسح کشید. علاوه بر این نباید هنگام مسح چیزی بین دست و محل مسح باشد. مانند جوراب ، حتی اگر جوراب بسیار نازک باشد، باز هم صحیح نیست.
تفاوت وضوی آقایان و بانوان در چیست؟
به هنگام وضو گرفتن، تفاوت آقایان و خانم‌ها در ریختن آب هنگام شستن دست‌ها می باشد. مستحب است که آقایان آب را از پشت مفصل آرنج ریخته و دست را بشویند و خانم‌ها آب را از جلوی مفصل آرنج بریزند. البته این تفاوت مستحبی است و اگر رعایت نشود، مشکلی در وضو ایجاد نمیکند.
