ذوالجناحین لقب کیست؟
جعفر طیار یکی از شخصیتهای مهم در تاریخ اسلام و دین مسلمانی بود. او از اصحاب پیامبر محمد (ص) بود و در دوران زندگی پیامبر به او وفاداری و خدمت فراوانی کرد.
جعفر طیار، همچون سایر اصحاب پیامبر، در دفاع از اسلام و در جنگهای صلیبی شرکت داشت. او به خاطر شجاعت و ایمانش به دین اسلام، در جنگ مؤته به شهادت رسید.
در سال ۶۳۱ میلادی، جعفر طیار به همراه ۳۰۰ مسلمان دیگر در نبرد مؤته با نیروهای بزرگ امپراتوری روم مبارزه کردند. در این نبرد، جعفر طیار به دستور امام علی (ع) فرمانده نیروهای اسلامی بود و با شجاعت و استقامت بسیار، در جبهه نبرد حضور یافت. او و همرزمانشان به خاطر دفاع از دین اسلام و کشتار ناپسندانهای که توسط نیروهای روم صورت گرفت، به شهادت رسیدند.
جعفر طیار به خاطر شجاعت و استقامتش، در تاریخ اسلام به عنوان یک قهرمان شناخته میشود. وفاداری و ایمان وی به دین اسلام، نشاندهنده عشق و اعتقاد صادق او به اصول و ارزشهای دینی بود. او به عنوان یک الگوی برتر برای مسلمانان شناخته میشود که با فداکاری و شجاعت، برای دفاع از دین و اصول آن، حاضر به قربانیگذاری بود.
به طور کلی، جعفر طیار به عنوان یک نماد از شجاعت، استقامت، و فداکاری در تاریخ اسلام شناخته میشود. زندگی و تجربههای وی برای مسلمانان نشان میدهد که چگونه با ایمان و استقامت، میتوانند در راه خداوند و دینشان قربانیگذاری کنند.
ذوالجناحین
جعفر بن ابیطالب بن عبدالمطلب مشهور به جعفر طیار و ذوالجناحین سومین فرزند ابوطالب و فاطمه بنت اسد بود. جعفر پسرعموی پیامبر اکرم (ص)، برادر بزرگتر امام علی(ع)، دومین فرد مسلمان پس از امام علی(ع) و صحابی رسول خدا(ص) بود.
جعفر را مردی خطیب، سخاوتمند، بردبار و متواضع معرفی کردهاند. مفسران او را مصداق برخی از آیات قرآن از جمله آیه ۲۳ سوره احزاب «مِنَ الْمُؤْمِنِینَ رِجَالٌ صَدَقُوا مَا عَاهَدُوا اللهَ عَلَیهِ…» دانستهاند.
جعفر طیار کیست؟
جعفر، کنیه او ابوعبدالله و مشهور به “جعفر طیار” پسرعموی پیغمبر و از شهدای بزرگ صدر اسلام. پدرش ابی طالب و مادرش فاطمه بنتاسد و برادرش عقیل، طالب و علی(ع) است.
جعفر بن ابیطالب ۲۰ سال بعد از عام الفیل در مکه به دنیا آمد. آن زمان که خشکسالی مکه بود، جعفر به دلیل معیشت سخت و تنگ پدرش، در خانه عمویش عباس بزرگ شد و همچنان نزد او ماند تا در سال اول بعثت پیغمبر اسلام(ص)، اندکی بعد از برادرش علی(ع)مسلمان شد و اسلام آورد.
چرا به او جعفر طیار میگویند؟ دلیل معروفیت نماز ایشان چیست؟
شاید یکی از سوالاتی که در ذهن ما وجود داشته باشد وجه تسمیه لقب “طیار” یا ” ذوالجناحین” برای آن حضرت است.
در تاریخ و اخبار و روایات ذکر شده است که “طیار” لقب جعفربن ابی طالب پسر عم پیغمبر اکرم (ص) و برادر ارشد امیرمؤمنان(ع) امام اول شیعیان است که در سال هشتم هجری در جنگ موته واقع در شام پرچمدار مسلمین بود او آن قدر جنگید تا هر دو دستش به ضرب شمشیر دشمنان از بدن جدا شد ولی جعفر که مردی شجاع و مؤمن بود با آنکه دو دست در بدن نداشت پرچم اسلام را با دو بازوی بریده خویش بر سینه برافراشته داشت تا مسلمین روحیه خویش را نبازند و وحشت زده نشوند. در این حال بود که در اثر ضربات دشمن از میان دو نیم شد و به گفته یعقوبی: «پس هر پستی برای رسول خدا (ص) برافراشته شد و هر بلندی برای او پست گردید تا شهادت گاههای آنها را دید و گفت: ” ای جبرئیل، من زید را پیش داشتم و خدا جعفر را برای خویشی تو پیش داشت. رسول خدا (ص) با آگاه شدن از خبر شهادت جعفر بسیار اندوهگین شد و گریست و فرمود که خداوند به جای دو دست، به وی دو بال داد که با آنها در بهشت، پرواز میکند از همین رو جعفر به ذوالجناحین (دارای دو بال) و طیار مشهور شد.
پیامبر برای دادن خبر شهادت جعفر و دلداری از خانواده وی، نزد همسر او اسماء بنت عمیس آمد، فرزندان جعفر را خواند و با آنان مهربانی کرد و به اسماء تعزیت گفت و از خداوند خواست که در میان فرزندان و ذریه جعفر، جانشین صالح و نیکی برای وی قرار دهد فاطمه زهرا (س) نیز که جعفر پسرعموی وی بود بر او گریست. رسول خدا(ص) فرمود که بر مثل جعفر باید که گریه کنندگان بگریند، همچنین سفارش کرد که به آل جعفر رسیدگی شود؛ زیرا که آنان سرگرم عزا هستند و به فاطمه فرمود که برای خانواده جعفر به مدت سه روز غذا تدارک بیند، بعدها رسول خدا(ص)، خود به امور فرزندان جعفر رسیدگی میکرد.
اما درباره علت معروفیت نماز جعفر طیار گفته شده از آن لحاظ است که وی بیشتر اوقات شبانه روز خود را به نماز و دعا در پیشگاه پرودگار میگذرانید و نمازهای طولانی میخواند به طوری که کمتر کسی از این بابت به پای او می رسیده است.
فضائل و مناقب جعفربن ابیطالب
او در عصر جاهلیت به داشتن چهار خصلت، متمایز بود. پرهیز از شرابخواری، دروغ، فحشاء، و بت پرستی. جعفر خطیبی توانا و مردی شجاع، سخاوتمند، بردبار و متواضع و شخصیتی نافع داشت و دارای عقل و درایت و هوش زیاد و اراده قوی بود. این سردار برجسته، آگاه به مسائل دینی و آشنا به فنون و اصول جنگ بود و از سابقین در اسلام بود. درباره فضایل او روایاتی از پیامبر نقل شده که جعفر در ردیف بهترین مردم و با پیامبر از یک طینت و سرشت و از نظر خلق و خوی شبیهترین افراد به پیغمبر بوده است.
رسول خدا(ص) چه لقبی به جعفر داد؟
پیغمبر، او را از “ابوالمساکین” یعنی پدر بینوایان دادند، زیرا او بسیار به فقرا و مستمندان رسیدگی میکرد و اموالش را میان آنها تقسیم نمود. ارادت و علاقهاش به برادر خود، علی بن ابیطالب هم بسیار زیاد بود. او از پیامبر روایت نقل کرده و پسرش عبدالله، ابوموسی اشعری، عبدالله بن مسعود، عایشه، ام سلمه و دیگران هم از او نقل حدیث کردهاند.
وفات شخصی که به منزله عبا برای رسول خدا بود
بنا بر قول مشهور، او در هنگام شهادت ۴۱ سال داشت و در همان منطقه (موته) شهید شد و مزار او و سایر شهدای موته، در منطقهای معروف به شهر مزار در اطراف موته (شهری در استان کرک اردن) قرار دارد. همانطور که گفته شد دو دست جعفر در رکاب رسول خدا از تن بریده شد اما پرچم اسلام را در دهان خود و بر روی سینهاش برافراشته نگاه داشت، همان رشادت و ایثاری که ابالفضل العباس(ع) در جوار امام حسین(ع) در صحرای کربلا داشتند و این درس را از عموی رشید خود یعنی حضرت جعفربن ابی طالب(ع) آموخته بودند. ظاهرا قبر آنها قبلا مخفی بود ولی امروزه شناخته شده و امروز زیارتگاه است. گفته میشود که “ظاهر بیترس اول” چهارمین سلطان مصر، مزار جعفر را تجدید بنا کرد و اوقاف بسیاری به آن اختصاص داد.