در رابطه با چگونگی ظهور حضرت مهدی چه می دانید؟
این روزها حجاج بیت الله الحرام در سرزمین عرفات و منا و مکه معظمه مشغول انجام مناسک الهی حج هستند، سرزمینی که یادآور رخدادهای مهم در تاریخ بشریت است که در آینده هم نقش مهمی در رویدادهای جهانی دارد، خانه کعبه ای که حضرت ابراهیم (ع) آن را تجدید بنا کرد و روزگاری که یکی از فرزندانش در کنار مقام فریاد بر می آورد:« أَنَا بَقِیَّهُ اللَّهِ فِی أَرْضِهِ وَ الْمُنْتَقِمُ مِنْ أَعْدَائِهِ» و سرانجام صالحان نوای توحید را در سراسر جهان می گسترانند.
مکان ظهور حضرت مهدی (عج) کجاست؟
شباهت حضرت مهدی (عج) با حضرت ابراهیم (ع)
امام زین العابدین (ع) در روایتی می فرمایند:«اما من ابراهیم فخفاء الولاده و اعتزال الناس»؛ اما سنت ابراهیم(ع) در آن حضرت مخفی بودن ولادت و عزلت او از مردم است و از امام صادق (ع) روایت شده است:ابراهیم (ع) در یک روز به قدری رشد می کرد که دیگران در یک هفته رشد می کنند و در یک هفته به قدری رشد داشت که دیگران در یک ماه رشد می کنند و در یک ماه به قدری که دیگران در یک سال؛ قائم (عج) نیز چنین بود، چنان که در خبر حکیمه رضی الله عنها آمده است.
محل دقیق ظهور حضرت مهدی و انتخاب یاران امام زمان(عج)
طبق روایات متواتر از طریق شیعه و سنی، که قیام شکوهمند آن مصلح جهانی از سرزمین و از مسجدالحرام، کنار کعبه معظمه آغاز خواهد شد و تعداد ۳۱۳ نفر از اصحاب او که فرماندهان لشکری و کشوری آن حضرت هستند، در میان رکن و مقام با آن حضرت بیعت می کنند، آن گاه تعداد ۱۰ هزار نفر تکمیل می شود و وجود مقدس حضرت بقیه الله (عج) با سپاه ۱۰ هزار نفری از مکه حرکت می کنند و به اصلاح جهان می پردازند.
مفضّل از حضرت صادق (ع) می پرسد:ای آقای من! حضرت مهدی (عج) از کجا و چگونه ظهور می کند؟، حضرت فرمودند:«ای مفضل! او به تنهایی ظهور می کند و به تنهایی کنار کعبه می آید و به تنهایی شب را در آنجا می گذراند».
در روایت دیگری می فرماید:«چون مهدی به درآید، به مسجدالحرام رود، رو به کعبه و پشت به مقام ابراهیم بایستد. دو رکعت نماز گزارد، آنگاه فریاد برآورد:«ای مردمان! منم یادگار امام و یادگار نوح و یادگار ابراهیم و یادگار اسماعیل. منم یادگار موسی و عیسی و محمد… منم صاحب قرآن و زنده کننده سنت.
«عدۀ کمی از مسلمین می گویند:امام عصر فرزند امام حسن عسکری که در سال ٢ ۵۶ متولد گشته، از این عالم به عالم «هورقلیا» ارتقاء یافته و هروقت،نوع انسانیت بسن بلوغ رسید و کدورات این عالم را رها کرد و استعداد ملاقات و مشاهدۀ امام عصر را پیدا کرد،آن حضرت را مشاهده خواهد نمود.»(۲)
«این سخن قطع نظر از اینکه فی حد نفسه مطلب غیرمعقولی است، با براهین عقلی و نقلی امامت سازش ندارد،زیرا آن براهین دلالت می کنند که:همیشه باید در بین افراد انسان،فرد کاملی که تمام کمالات انسانیت در وی به فعلیت رسیده و در متن صراط مستقیم دیانت قرار گرفته و هدایت و رهبری افراد را عهده دار باشد، وجود داشته باشد تا نوع انسان بی غایت نماند و احکام الهی در بین آنان محفوظ بماند و حجت بر بندگان خدا تمام گردد و آن فرد برگزیده عبارتست از وجود مقدس امام.»(۳)
«برخی از نویسنده گان معروف و غیر معروف اهل تسنّن می گویند:شیعیان اعتقادشان بر این است که «مهدی موعود علیه السّلام» در شهر سامرّا در سرداب خانه شان غیبت نموده و هنوز هم در آن جا است!هرروز با اسب و یراق در آن جا کشیک می دهند تا آقایشان از همان سرداب بیرون آید و سوار اسب شود.» (۴) «آنان با نسبت دادن تهمت های ناروا، به شیعه تاخته و معتقدان به غیبت حضرت مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف را به استهزا گرفته اند»(۵)
«البتّه این ادّعا از ابتدا پوچ و باطل است و هیچ شیعه ای از عالم و جاهل بر این عقیده نیست که امام علیه السّلام در سرداب به سر می برد یا از آن جا ظهور خواهد کرد؛[اینان]روایات فراوان شیعی را نخوانده اند که ظهور حضرت مهدی علیه السّلام از مکّه خواهد بود.»(۶)
«آن حضرت برای انجام وظایف و تکالیف خود از مکانی به مکان دیگر می رود و براساس حکایات معتبره در شهرها و اماکن مختلفی دیده شده است.مدینه، مکه، نجف، کوفه، کربلا، کاظمین، سامرا، مشهد و قم، از جمله آن است.
و در بعضی از زمان ها و مناسبت ها در مکانی مقدس حضور دارد.»(۷)
روایات در این باره به محل های گوناگونی اشاره کرده اند که برخی از آن ها از این قرارند:
مدینه
امام باقر علیه السّلام می فرماید:«ناچار برای صاحب الزمان، عزلت و غیبتی است و طیبه(مدینه)خوب جایگاهی[برای ایشان]است.»(۸)
ابی حمزه از امام صادق علیه السّلام روایت کرده است که آن حضرت فرمود:« به ناچار برای صاحب این امر،غیبتی و به ناچار در غیبتش،عزلتی خواهد بود و چه منزل خوبی است«طیبه»و با وجود سی(نفر)وحشتی نیست.»(۹)
ذی طوی
ناحیه ذی طوی در یک فرسخی مکه و داخل حرم قرار دارد و از آن جا خانه های مکه دیده می شود.برخی از روایات،آن محل را مکانی معرفی می کند که حضرت بخشی از زمان غیبت را در آن سپری می کند.
امام باقر علیه السّلام در این باره فرمود:
«صاحب این امر را در برخی از این درّه ها غیبتی است(و با دست خود به ناحیه ذی طوی اشاره کرد.)»(۱۰)
مسجد کوفه، سهله، کربلا و نجف
براساس حکایات معتبر،ملاقات بزرگانی چون مقدس اردبیلی،علامه بحر العلوم،شیخ محمد تقی آملی و…در مسجد سهله و کوفه صورت گرفته است.(۱۱)
دشت ها و بیابان ها
از برخی روایات نیز استفاده می شود که آن حضرت در طول غیبت، محل خاصی ندارد و همواره در سفر به سر می برد.
از امام باقر علیه السّلام نقل شده است دربارۀ شباهت های حضرت مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف به پیامبران الهی،چنین فرمود:
«و اما شباهت حضرت مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف به حضرت عیسی علیه السّلام پس جهانگردی [نداشتن مکان خاص]است.»(۱۲)
همچنین، در توقیعی که به نام شیخ مفید صادر شده است، نیز به نامعلوم بودن مکان حضرت مهدی عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف اشاره شده است. در آن نوشته چنین بیان شده است:
«با این که ما براساس فرمان خداوند و صلاح واقعی ما و شیعیان مؤمن خود تا زمانی که حکومت در دنیا در اختیار ستمگران است در نقطه ای دور و پنهان از دیده ها به سر می بریم.»(۱۳)
از مجموع این روایات و حکایات معتبر، برداشت می شود که آن حضرت در شهرها و مناطق مختلف حضور دارد و محل زندگی ایشان، جای خاصی نیست.
پس زندگی ایشان به شیوۀ عادی و معمولی است؛ زیرا این گونه زندگی، حسّاسیت برانگیز نیست و برای آن حضرت نیز آسان تر و طبیعی تر است.(۱۴)
چنانچه سدیر صیرفی از امام صادق علیه السّلام روایت می کند:««صاحب الامر»از این جهت با یوسف علیه السّلام شباهت دارد که برادران یوسف-با اینکه عاقل و دانا بودند و قبلا هم با وی معاشرت داشتند-وقتی پیش او رفتند تا خودش را معرفی نکرد؛ او را نشناختند و با اینکه بین او و یعقوب علیه السّلام، بیش از هجده روز راه فاصله نبود، یعقوب از وی اطلاعی نداشت.
پس چرا این مردم انکار می کنند که خداوند همین عمل را نسبت به حجّت خویش صاحب الامر نیز انجام دهد؟ او نیز در بین مردم تردّد می کند و در بازار ایشان راه می رود و بر فرش های آنان قدم می گذارد؛ ولی[مردم] او را نمی شناسند و به همین وضع زندگی می کند تا هنگامی که خداوند به او اذن معرّفی به مردم را بدهد.»(۱۵)
