مهمترین شرط دین اسلام برای ازدواج چیست؟‎

یکی از پسندیده ترین سنت ها در دین مبین اسلام، سنت ازدواج و نکاح است. ازدواج سبب می شود که دو جوان در کنار یکدیگر به آرامش برسند و در نتیجه آرامش جسمی و روحی، برای سعادت خود و خانواده خود تلاش و کوشش نمایند و با فرزندآوری و حفظ نسل، و تربیت فرزندانی آگاه و شایسته، جامعه ای سعادتمند را رقم بزنند. اما ازدواج در دین اسلام دارای شرایطی است، اگرچه اسلام به شدت تاکید دارد که در ازدواج جوانان باید آسان گرفت و به جوانان فشار نیاورد پس به این نتیجه می رسیم که شرایط ازدواج در اسلام، وابسته به مسائل مادی نیست، بلکه مربوط به معنویت و اخلاقیات است.

هنگامی که دو نفر تصمیم به ازدواج با یکدیگر دارند، نخستین مسئله ای که باید به بررسی ۀن بپردازند، تناسب میان معنویت و اخلاقیات آنها است. اینکه دو نفر از لحاظ روحی و مذهبی کاملا در یک مدار باشند، یکی از اصلی ترین مسائلی است که می تواند سعادت و خوشبختی آنها را سبب شود. شخصی که فردی را برای ازدواج انتخاب نماید که از لحاظ معنویات و باورهای دینی، تفاوت های بسیاری با او دارد، مسلماً خود را درگیر یک زندگی سخت و پر از دشواری نموده است. اینجاست که دین اسلام متناسب با اهمیت این موضوع، شرایطی را برای یک ازدواج موفق بیان نموده است.

اما شرایط دین اسلام برای ازدواج چه هستند و مهمترین این شرایط چیست؟

مهم ترین معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام

با جرات میتونیم بگیم که بسیاری از مشکلات خانوادگی به این دلیله که جوانان در انتخاب همسر اشتباه کردن و همسری متناسب با خصوصیات خودشون انتخاب نکردن. دین مبین اسلام همواره راهنمایی هایی برای چگونگی ازدواج جوانان ارائه داده، که در ادامه به بعضی از مهم ترین معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام میپردازیم:

۱. دین داری یکی از معیارهای ازدواج از دیدگاه اسلام

یکی از اصلی ترین ملاک های انتخاب همسر از دیدگاه اسلام دین داری است. کسی که دین نداره، حتی اگه مالک دارایی های زیادی باشه، درواقع هیچ چیزی نداره. یه فرد بی دین یه مرده متحرکه. چون کسی که به دین و مذهب؛ که واقعی ترین مسئله زندگیه؛ متعهد نباشه، چطور میتونه به رعایت حقوق همسر و ضوابط زندگی مشترک پایبند باشه؟ یه فرد متدین نمیتونه با همسر بی دین همراه بشه و زندگی سعادتمندی داشته باشه. چون رسیدن به سعادت بدون صداقت امکان پذیر نیست. البته، اگه هر دو نفر به نحوی از قوانین دین غافل باشن، این امکان وجود داره که بتونن با هم کنار بیان. اما به سعادت و خوشبختی که در اسلام از آن صحبت میشه دست پیدا نمیکنن.

چنانچه در احادیث آمده روزی مردی برای راهنمایی در رابطه با انتخاب همسر نزد پیامبر (ص) میرود و پیامبر در پاسخ چنین میفرمایند: علیک بذات الدین، یعنی داشتن همسر مذهبی برای شما الزامی است.

۲. اخلاق؛ یک ویژگی اساسی و مثبت برای هر دو طرف

اخلاق یکی دیگه از معیارهای انتخاب همسر از دیدگاه اسلام به شمار میره. البته در اینجا اخلاق فقط به معنی خوش برخورد بودن و لبخند زدن نیست. بلکه اخلاق به معنی آداب معاشرت و فضیلت های دوست داشتنی از دیدگاه عقلی و مذهبیه. همونطور که پیامبر درباره فضایل و خصوصیات همسر مناسب و شایسته فرمودند:

ءاذا جائکم من ترضون خلقه و دینه فزوجوه و ان لاتفعلو تکن فتنه فی الارض و فساد کبیر. یعنی وقتی کسی که به سراغ شما آمد که اخلاق و دینش را دوست دارید، با او ازدواج کنید، و اگر این کار را نکنید، در زمین فتنه و فساد بزرگی ایجاد میشود. توجه داشته باشین که پیامبر اسلام دو موضوع اخلاق و دین رو به عنوان معیارهای ازدواج موفق از دیدگاه اسلام عنوان کرده است. این دو پایه و اساس یه زندگی آرام و موفق هستن.

۳. اصالت خانوادگی یک شرط اساسی برای هر دو طرف

همسر ایده آل از نظر اسلام فردیه که از یه خانواده با اصالت باشه. البته اشتباه نکنین اصالت خانوادگی به معنی شهرت، ثروت و موقعیت اجتماعی نیست. بلکه به معنی پاکی و حیا و دین داری خانواده است. توجه کنین که ازدواج به معنی پیوند با یه خانواده، قوم و حتی نژاده. این اصلا منطقی نیست که یه نفر بگه: من میخوام با این شخص ازدواج کنم و با خانواده و اقوام او رابطه ندارم. زیرا این شخص تنها یه شاخه از یه درخته. این شاخه تغذیه و رشد خودش رو از ریشه های همین درخت دریافت کرده. مسلمه که بیشتر خصوصیات اخلاقی، فکری، معنوی و جسمی و… از طریق آموزش، محیط، عادتها و خانواده به این فرد رسیده.

یادتون باشه حتی اگه شما نخواهید ارتباطی با خانواده همسر داشته باشید، هرگز نمیتونید همسرتون رو از آنها جدا کنید. شما برای یک عمر باهاشون در ارتباط خواهید بود. بنابراین اگه خانواده همسرتون افرادی شرور و فاسد باشن، باعث بروز اختلافات در زندگی میشه. علاوه بر این نام و شهرت بد و خوب آنها روی زندگی شما هم تاثیر میذاره.

۴. عقل و خرد یک شرط اساسی در انتخاب همسر

برای ایجاد یه زندگی سالم و با آرامش، یه ذهن سالم نیازه. روشنفکری و خرد مثل یه چراغه که میتونه در فراز و نشیب های زندگی راه رو به شما نشون بده. به همین دلیل از جمله ویژگی های همسر خوب از دیدگاه اسلام میتونیم به عقل و خرد اشاره کنیم. قدرت تعقل، توانایی تمایز بین غلط و خوب است.

زوجین برای اداره درست زندگی و تربیت شایسته فرزندان، باید به قدرت ذهنی و عقلی مجهز باشن. چنانچه که در اسلام توصیه شده از ازدواج با افراد دیوانه و کم عقل پرهیز کنید چون همراهی چنین افرادی مصیبت و پریشانی رو به همراه داره و فرزندان چنین افرادی تلف میشن. پس اسلام به دو نکته اساسی اشاره کرده: یکی اینکه زندگی با این افراد عذاب آوره و دوم اینکه فرزندان اینها افراد سالمی نخواهند بود.

توجه داشته باشید که ممکنه یه نفر تحصیل کرده باشه اما فردی عاقل و متین و خردمند نباشه. حتی ممکنه فردی در سلامت کامل روانی باشه اما توانایی و قدرت حل مسائل و مشکلات زندگی رو نداشته باشه. پس ازدواج موفق از دیدگاه اسلام، ازدواجیه که با در نظر گرفتن این موارد شکل بگیره و تصمیم گیری تنها بر اساس احساس نباشه.

۵. سلامت جسم و روان یکی دیگه از معیارهای ازدواج از دیدگاه اسلام

سلامت جسمی و روحی نقش مهمی در رونق و موفقیت زندگی مشترک یه زن و شوهر داره. به حدی که به یکی از معیارهای همسر گزینی در اسلام تبدیل شده. البته بعضی از بیماری ها اهمیت چندانی ندارن و مانعی برای انجام وظایف و مسئولیت های زناشویی نیستند. این دسته از بیماریها هیچ شوک و ضربه ای به زندگی وارد نمیکنن. یا اینکه میشه در زمان کوتاهی اینها رو درمان کرد. بحث ما مربوط به چنین بیماریهایی نیست. در عوض، مواردی که باید در هنگام انتخاب همسر مورد توجه قرار بگیرند، شامل بیماریهای مزمن و ناهنجاریهای جسمی و روحیه که غیر قابل درمان هستند. این بیماریها مانعی برای ایفای نقش به عنوان همسر است.

۶. زیبایی و جذابیت

زیبایی یکی از مواردیه که تاثیر زیادی در رونق و موفقیت زندگی مشترک داره. وقتی قراره دو نفر تمام زندگیشون رو با هم بگذرونن، لازمه که از هر جنبه ای همدیگر رو دوست داشته باشن. یکی از این جنبه ها چهره و ظاهر فرد است. زیبایی مقیاس استاندارد و ثابت خاصی نداره که افراد بر اساس اون قضاوت شوند. در عوض تا حد زیادی به سلیقه فرد بستگی داره. حتی ممکنه یه فرد از دید یه نفر زیبا و از دید دیگری زشت باشه. بنابراین کیفیت زیبایی یه کیفیت نسبیه و اساسا نباید در بالاترین درجه قرار بگیره. اما چیزی که در یه ازدواج لازمه جذابیت و علاقه متقابله. اگه شخصی از ظاهر و چهره همسرش خوشش نیاد ممکنه بیش از حد از او انتقاد کنه و این موضوع زندگی رو تلخ میکنه.

زیبایی از آن جهت به عنوان یکی از معیارهای ازدواج از دیدگاه اسلام شناخته میشه که در محافظت و تقویت حیا و ایمان همسر تاثیر داره. درواقع اگه فردی از زیبایی و ظاهر همسرش راضی باشه، نگاه، فکر و عملش رو به سمت دیگران منحرف نمیکنه.

۷. دانش و آموزش

دانش و تحصیلات در سعادت و خوشبختی انسان تاثیر زیادی داره. کسب دانش برای هر زن و مرد مسلمان واجبه. این خصوصیت یکی از معیارهای ازدواج از دیدگاه اسلام به شمار میاد و تمایزی برای یه همسر خوب و شاسته است. دانش و تحصیلات در دستیابی ه کمال و پیشرفت زندگی، انجام وظایف زناشویی و تربیت فرزندان و… هم تاثیر بسزایی داره. اما این ویژگی هم مثل زیبایی، شرط کماله نه پایه و اساس انتخاب همسر و باید در کنار معیارهای واقعی و اساسی در نظر گرفته بشه.

کلام پایانی

با توجه به تمامی مطالب گفته شده، مهمترین شرط دین اسلام برای ازدواج تناسب اخلاق و معنویات طرفین است.